Dünyadaki en büyük rezerve Türkiye'nin sahip olduğu bilinen bor madeni, otomotiv endüstrisinde kullanılmaya başlandı.
MERSİN (İHA)
"Bor Power" adıyla piyasaya çıkan yağ katkı maddesinin, ülke ekonomisine de büyük katkı sağlayacağı ifade ediliyor.
NNT-Nanoteknoloji Bor Ürünleri ve Seramik Malzemeleri Ar-Ge Sanayi şirketi tarafından geliştirilen ürünün Akdeniz bölge bayiliğini yapan Serdar Gürtekin, gelecek bin yılın teknolojisi olan "Nanoteknolojisi" ile geliştirilen ürünün, bilim adamlarının 10 yıllık bir çalışması sonucu ortaya çıkarıldığını söyledi. Yağ katkı maddesi olarak sunulan ürünün motordaki sürtünmeyi en asgariye indirdiğini, aşınma, yüksek ısı ve korozyon problemlerini çözdüğünü ifade eden Gürtekin, aynı zamanda çalıştığı yağın ömrünü uzattığını ve otomobillerde yüzde 15 yakıt tasarrufunun yanı sıra, motor gücünü de yüzde 10 artırdığını belirtti. Bor Power'in, kayıp enerjileri kazanıma dönüştürerek mekanik ve ekonomik faydalar sağladığını kaydeden Gürtekin, "Türkiye'de 'moleküler üretim' diye çevrilebilecek Nanoteknoloji kavramı, son yıllarda genetiğin yanı sıra adından en çok söz ettiren bilimsel alanlardan biri oldu. Pek çok bilim adamına göre, Nanoteknoloji 21. yüzyılı belirleyecek teknolojinin ta kendisi. Çok yakın bir gelecekte borlu yakıtların, diğer motorlarda da kullanılacağı öngörülmektedir. Dünya rezervinin yüzde 78'ine sahip olan ülkemizde borun önemi bir kat daha artmaktadır. Topraktan çıkarıldığında tonu 175 dolardan satılan bu madenin tonu, işlendiğinde 15 milyon doları bulmaktadır" dedi.
Gürtekin, borun otomotiv endüstrisinin yanı sıra gıda sektörü, çimento fabrikaları, kimya sanayi, deri fabrikaları, gübre, boya, hidroelektrik santralleri ve cam fabrikaları gibi 34 ayrı alanda da kullanıldığını sözlerine ekledi.
22.09.2007
http://www.yenisafak.com.tr/ekonomi/?t=22.09.2007&c=3&i=70404
Uzay çağının madeni: BOR
1956 yılında M.T.A. tarafından bulunan ve 1958 yılında da Etibank a devredilen Emet ve havalisi bor yataklarından 1994 yılında 800 bin ton üretim yapıldığı açıklandı.
Kırma, yıkama ve zenginleştirme işleminden sonra da 350 bin konsantre borun piyasaya sürüldüğü belirtildi. Emet–Espey ve Hisarcık üretim ocaklarında 500 e yaklaşık işçi ve idari kısımda da 100 e yakın memurun istihdam edildiği ve bu rakamlar sonucunda müessesenin, Emet in tek istihdam sahası olduğu kaydedildi. Kırılıp temizlenen bor konsantresinin Emirler tren istasyonuna taşınması nakliyecilerin en büyük kazanç kaynağı olarak dikkati çekiyor.
BOR TARİHİ
Mısırlılar ın ve Mezopotamyalılar ın, bazı hastalıkların tedavisinde ve ölülerin mumyalanmasında kullandıkları bor madeni, 13. yy. da Marko Polo tarafından Avrupa ya taşınır. 1852 yılında endüstri alanında boraks madenciliği Şili de başlar. Günümüzde bor ürünlerinin birçok endüstri dalının katkı maddesi olarak değerlendirildiği belirtiliyor. Kullanım alanlarında tüketiminin hızla artması, yeni kullanım alanlarının her geçen gün çoğalması, hatta yakın zamanda enerji üretiminde bile kullanılacak olması, borun gelecekte önemli bir maden olacağının belirtisi olarak değerlendiriliyor. Özellikle ülkemizin, dünya bor rezervlerinin yaklaşık yüzde 75 ine sahip olması ümit verici olarak ifade ediliyor.
KULLANIM ALANLARI
Kullanımında tam karşıt etkilerin de sağlanabildiği bor ürünlerinin kullanım alanının oldukça yaygın olduğu dikkat çekiyor. Endüstrinin tuzu olarak tarif edilen bor ve bor türevi ürünleri günümüzde birçok sanayi kuruluşlarında fazla tüketilmemekle birlikte kaçınılmaz olarak kullanılıyor. En fazla kullanım alanı yüzde 45 lik oranla cam sanayii olan bor ve türevleri, cama birçok özellik kazandırıp, camın istenilen şekilde elde edilmesini sağlıyor. Cama kazandırdığı başlıca özellikleri: Isıya karşı dayanamını artırıyor, parlaklığını temin ediyor, aşınmaya karşı dayanıklı kılıyor. Seramik alanında ve porselen sanayiinde flaks olarak kullanılan bor ve türevleri, seramik ve cam sanayiinde en fazla ABD de tüketiliyor. Tarım alanında bor eksikliği olan topraklarda zirai gübre olarak da kullanılan bor ürünleri, ayrıca zirai mücadele alanında, hamam böceği ilacı ve ağaçları zararlı böcekten koruyan ilaçların yapımında da kullanılıyor. Temizlik maddelerinin yapımında da kullanılan bor ürünleri, temizleme ve ağartmayı çabuk sağladığından deterjan ve diğer maddelere katılıyor. Ağız yıkama suyu, diş macunları hatta kozmetik sanayiinde bile bor türevleri kullanılıyor.
www.boraxtr.com
HER İŞE YARIYOR
Hava ve uzay araçları için yapı malzemesi, jet yakıtlarında antifiriz, patlayıcı madde yapımında fişek ve roket yakımı için kullanılıyor. Tekstil ve deri sanayiinde de oldukça yaygın olarak kullanılan bor ürünlerinin bu sektördeki başlıca kullanım alanları şunlar: Tekstil cam elyafı, izolasyon cam yünü. Fotoğrafçılıkta, matbaada mürekkep kurutucusu, küf ve yanmayı önleyici madde yapımında, kereste ve diğer selülozik malzemelerde mantar öldürücü olarak kullanılan bor ve bor türevleri ayrıca yapıştırıcılarda, yangın söndürücülerde, çimento ve ilaç sanayiinde, refraktar maddelerin yapımında, metalurjide kaynak ve lehim işlerinde, yanmayan ve erimeyen boyaların yapımında, alüminyum üretiminde, çeliğin sertleştirilmesinde, zımpara ve aşındırıcıların yapımında ve daha birçok sanayi dalında az da olsa bor ürünlerinin kullanılması kaçınılmaz olmuştur.
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE BOR
Sanayide son derece önemli bir yeri olan bor madeni dünyada başlıca ABD, Türkiye, Güney Amerika, Arjantin, Peru, eski SSCB topraklarında ve Çin de bulunmaktadır. Dünyadaki bilinen bor rezervlerinin yaklaşk yüzde 75 i Türkiye de bulunmaktadır. Bu oranla Türkiye deki bor rezervi yaklaşık 2 milyar 448 milyon ton olarak hesaplanmıştır. Bu miktarın tamamına yakın kısmı da Batı Anadolu topraklarında yani, Mustafa Kemal Paşa da, Bursa Kestelek Köyü nde, Balıkesir Bigadiç, Kütahya Emet, Eskişehir Kırka ve Seyitgazi de bulunmaktadır. Türkiye de bor madeninin kanuni olarak işletme hakkına sahip olan Etibank, bu yatakların yüzde 96 sını işletmektedir. Yıllık yaklaşık 1200 ton bor konsantresi üretilmektedir. Çıkan bor madeni kırılıp konsantre haline geldikten sonra Bandırma daki fabrikalarda işlenip, yüzde 90 gibi bir oranı yurtdışına ihraç edilmektedir. Kaynaklarda dünya bor ihtiyacının yüzde 62 sini ABD, yüzde 29 unu da ülkemizin karşıladığı belirtiliyor. Bor ihraç ettiğimiz ülkeler ise Japonya, İtalya, İspanya, Hindistan ve diğer gelişmiş sanayi ülkeleri. İlerleyen zamanla ve teknoloji ile beraber kullanım alanı artan bor madeninin önemli minarelleri boraks, kornit, kolemanit, pandermit ve üleksittir.
Dünyadaki bor madeni rezervlerinin % 66'sı Türkiye'dedir. Dünyada işetilen toplam 488 milyon tonluk rezervin 320 milyon tonu Türkiye'dedir.
Dünya'da işletilen ve tahmin edilen bor madeni rezervlerinin B2O3 miktarlarına göre dağılımı yüzdesi aşağıdaki tablodadır.
| Ülke | İşletilen Rezerv Miktarı | İşletilen Rezerv % | Bilinen Rezerv Miktarı | Bilinen Rezerv % |
| Türkiye | 320.000.000 | 66 % | 803.000.000 | 63% |
| ABD | 60.000.000 | 12 % | 209.000.000 | 16% |
| Kazakistan | 54.000.000 | 11 % | 136.000.000 | 11% |
| Çin | 27.000.000 | 6 % | 36.000.000 | 3% |
| Güney Amerika | 27.000.000 | 6 % | 91.000.000 | 7% |
| Toplam | 488.000.000 | 100 % | 1.275.000.000 | 100% |
yolsuzluk olarak ele alınmalıdır!
2 - Bor madeninde, dünya rezervlerinin % 70’ine
sahip Türkiye’nin, bor ürünü piyasasından
% 7 pay almasına “dur” denilmelidir!
3 - Bor, aracı ve uluslararası kartel kapanından
kurtarılmalıdır!
4 - Bor, “bürokrat-tüccar ve sanayiciler”den
geri alınmalıdır!
5 - Bor madenleri millileştirilmelidir!
6 - Bor sanayii, Türk sanayicisine emanet
edilmelidir!
7 - Bor sorunu, hemen şimdi çözülmelidir!
8 - Bor madenleri devlet tarafından işletilmelidir!
9 - “Bor Kurulu” oluşturulmalıdır!
10 - Bor madenlerinin fiyatı, “Ulusal Piyasa
Fiyatı” olmalıdır!
-
BİGADİÇ'İN MEŞHUR MADENİ: BOR
Bigadiç yöresinde bor yataklarının bulunuşu 1950 yılında , Muharrem GİRGlN isimli amatör madencinin topladığı kolemanit olduğunun anlaşılmasıyla mümkün olmuştur. Aramaların başlamasıyla hızla gelişen bölgede dört Türk ve bir Fransız şirketleri tarafından kısa sürede 17 adet ocak açılmıştır.
Müessese Müdürlüğü Balıkesir iline bağlı Bigadiç ilçesinin 12 km kuzeydoğusunda Osmanca köyü mevkiinde kuruludur. İdari tesisler ve Konsantratör tesisi burada yer almakta olup, halen tüvenan cevher üretim faliyetlerinin sürdürüldüğü Simav kapalı ocağı 2,5 km Acep Açık ocağı 3 km, Günevi Açık ocağı 8 km ve Arkagünevi Kapalı ocağı merkez tesislerine 8 km uzaklıktadır.
Müessese personeli için sosyal tesisler olarak Bigadiç yakınında 64 lojmanı , misafirhanesi ve lokali vardır.
BİGADİÇ BÖLGESİ BOR REZERVİ
Bigadiç bor yatakları rezerv bakımından Türkiye' nin en önemli yataklarıdır.
Yörede Etibank'ın faaliyete başlattığı 1976 yılında 30 milyon ton olarak bilinen toplam rezerv bölgede gerçekleştirilen toplam derinliği 65419 metre olan 512 adet sondaj çalışması sonunda bulunanların ilavesi ile 630 milyon ton düzeyine yükseltilmiştir.
MÜESSESENİN ÜLKE VE BİGADİÇ EKONOMİSİNE KATKISI
Bigadiç yöresinde bulunan bor rezervleri, Müessese Müdürlüğü tarafından en iyi şekilde değerlendirilerek ülke ve yöre ekonomisine katkı sağlamaktadır.
Müessese Müdürlüğü l Ekim 1996 tarihi itibariyle 139 memur ve 904 işçi olmak üzere toplam 1043 kişi çalıştırılmaktadır. Ayrıca bazı işlerde müteahhitler marifetiyle yaptırıldığı için, oluşturulan istihdam, daha da artmaktadır. Bu çalışanların ilçe ekonomisine katkısının yanı sıra önemli bir taşımacılık sektörünün doğmasına, bununla bağlantılı olarak küçük sanayi sisteminin gelişmesinde etkili olmuştur. Bu gelişmeler şehrin sadece ekonomisinde değil, sosyal ve kültürel hayatında önemli değişikliklere neden olmuştur.
1995 yılında Müessese brüt kârı 1.956 milyar TL. olarak gerçekleşmiştir. Döviz bazında ise, 1995 yılında 57 milyon dolarlık döviz girdisi sağlanmış olup 1996 yılı sonu itibariyle ihracat tutarının 70 milyon $ civarında gerçekleşmesi beklenmektedir.
Konsantratör tesisi kapasitesinin arttırılması, Ham Bor Öğütme tesisinin kurulması ve yapılacak diğer yatırımlar ile iyileştirme çalışmaları sonucunda yeni, istihdam imkanları ile birlikte Müessesenin iki-üç yıl içerisinde 100 Milyon $ ihracat yapması öngörülmektedir. 1997 yılında ise 480 milyar TL. yatırım harcaması yapılması planlanmıştır.
Konuyla ilgili bir makale için aşağıya tıklayınız:
İnsan Sağlığı ve Bor Mineralleri
Prof. Dr. Bekir Sıtkı ŞAYLI
www.bigadic.gov.tr
0 yorum:
Yorum Gönder